Je hebt cavia’s in je huis verwelkomd en je had je er enorm op verheugd dat je heerlijk met ze kunt knuffelen. Maar nu blijkt dat ze dat helemaal niet zo leuk vinden als je had gehoopt. En dat het tam maken helemaal niet zo snel gaat als je dacht. Wat nu?
Een cavia is een vluchtdier
Cavia’s zijn hele leuke dieren, maar van nature staan ze onderaan in de voedselketen. Ofwel, ze worden opgegeten. Om te overleven moeten ze dus zorgen dat ze op tijd wegrennen. Die vluchtdrang is nog steeds sterk aanwezig bij onze huiscavia’s en moet zeker niet onderschat worden. Wil je ze uit de kooi pakken? Grote kans dat ze vluchten.
Wat is “tam” dan?
Veel baasjes vinden het belangrijk dat hun cavia’s “tam” worden. Ze hebben ze immers aangeschaft om er ook mee te kunnen knuffelen dus moeten ze op niet te vaak schrikken of wegrennen en rustig op schoot blijven zitten. Dan zijn ze blijkbaar “tam”. Heel veel cavia’s zullen nooit aan deze beschrijving voldoen.
Wat je eigenlijk zou moeten willen is dat je cavia’s zich op hun gemak voelen in hun verblijf. Zo voelen ze zich prettig en dan heb je het al heel goed gedaan. Grote kans dat ze weg blijven rennen als je ze op wilt pakken, want dat zit er gewoon in. Wel zul je zien dat de meeste cavia’s eenmaal op schoot steeds beter op hun gemak zijn. En vaak komen ze na enige tijd naar je toe om groente aan te pakken. Maar verwacht niet dat ze je in de armen vliegen als ze op schoot mogen, op een enkeling na misschien.
Welke factoren beïnvloeden het proces van “tam” maken?
- Karakter: het karakter van de cavia’s is van groot belang en wordt helaas vaak onderschat. Sommige cavia’s zijn nou eenmaal minder bang aangelegd dan andere. En die cavia’s zullen dus ook makkelijker tam worden. Sommige dieren blijven schuw, ook al is er van kleins af aan veel tijd en energie in ze gestoken. En andersom kunnen dieren die nooit iets meegemaakt hebben nog heel tam worden. Het aanschaffen van jonge cavia’s is dus absoluut geen garantie om minder schuwe cavia’s te krijgen!
- Leeftijd en ervaring: natuurlijk is het wel zo dat je bij een jonge cavia nog zelf bepaalt wat ze meemaken. Zijn dat bijvoorbeeld veel positieve ervaringen met mensen? Grote kans dat ze dan meer vertrouwen in je hebben en dus ook tammer worden. Heeft een cavia hele nare ervaringen met mensen? Bijvoorbeeld omdat hij hardhandig is behandeld of juist niets gewend is. Dan kan het langer duren voordat je zijn vertrouwen gewonnen hebt.
- Geduld: sommige mensen verwachten dat hun cava’s binnen een week gewend zijn aan hun nieuwe omgeving en stil blijven zitten als ze uit de kooi gehaald worden. Dat is een hele onrealistische verwachting. Sommige dieren wennen heel snel, maar de meeste dieren hebben echt wel wat langer de tijd nodig, soms wel een jaar of langer. En misschien blijft het diertje wel altijd wat schuwer dan gedacht.
- Huisvesting: staat de caviakooi in een huis vol leven en gebeurt er van alles om ze heen? Of hebben ze een grote ren in de tuin? Dan zijn ze iets heel anders gewend. Vaak zijn buitencavia’s wat minder makkelijk op te pakken, want vangen is dan een stressvol karwei wat niet vaker zou moeten gebeuren dan noodzakelijk.
Wat kan je nog doen om je cavia’s zich meer op hun gemak te laten voelen?
Wil je dat je cavia’s zich meer op hun gemak gaan voelen in de kooi of op schoot? Dan kan je natuurlijk best een handje helpen:
- Prettige ervaringen: wil je dat je cavia’s zich prettiger voelen op schoot of als ze jou zien? Blijf dan altijd geduldig en rustig en nog mooier: koop ze om met eten want eten is heilig voor ze. Daar kan je gebruik van maken door ze regelmatig wat uit je hand aan te bieden. Heb hierbij geduld en blijf het proberen, ook al durven ze in het begin misschien nog niet. Je zult zien dat ze steeds sneller komen kijken wat daar voor lekkers te halen valt.
- Stressbestendigheid: varieer de inrichting van de kooi regelmatig, laat ze eens in een rennetje lopen of in de zomer op het gras. Hierdoor leren ze om te gaan met stress en stimuleer je ze om te gaan onderzoeken. Overdrijf hierbij niet, zeker als je ziet dat je cavia’s het spannend vinden.
- Schuilhuisjes: verstoppen is voor cavia’s heel normaal gedrag. Het is dus fijn als ze schuilmogelijkheden hebben in de kooi. Zitten ze echter bijna de hele dag in het huisje? Dan kan je er ook voor kiezen om een model te nemen wat iets opener is (zoals een boomstamtunnel) of haal de huisjes er af en toe uit, zodat ze ook zien dat er niets is om bang voor te zijn (laat ze dan verder met rust natuurlijk). Geef ze wel voldoende rustmomenten!
- Locatie: zet de kooi op een rustige plek staat, maar niet weg van alle bedrijvigheid. Zo krijgen ze wat mee van geluiden, bewegingen, etc.
Als je cavia’s toch niet zo tam worden als je had gehoopt
Je hebt er alles aan gedaan en ondanks alle tijd en moeite blijven je cavia’s schuw. Schuw is een relatief begrip en de verwachting die je hebt van je cavia’s zijn hierin heel belangrijk. Verwacht je dat je naar je toe komen als je ze uit de kooi wilt pakken? Die kans is gewoon niet groot. Verwacht je dat je cavia’s met een week niet meer voor je wegrennen? Dat kan je niet van ze verwachten. Misschien blijven ze altijd wel wat schuwer dan je had gewild. Dat is dan hoe ze zijn. Zij hebben een eigen karakter en dat heb je te respecteren. Houd daar rekening mee en accepteer het als ze anders blijken te zijn dan verwacht. Want is het nou echt het belangrijkste dat ze hoe dan ook tam worden?
Het is voor je cavia’s belangrijk dat ze zich op hun gemak voelen, dat ze zich prettig voelen. Daarvoor hoeven ze helemaal niet “tam” te zijn. Als ze een grote ren in de tuin hebben en daar lekker rond kunnen scharrelen of gewoon een fijne kooi hebben zijn ze waarschijnlijk hartstikke gelukkig. En dat is toch het beste dat je je cavia’s als baasje kunt bieden?
