Dit artikel is verschenen in het juli-nummer van het E-magazine Beestenplein!
(liever luisteren? Dit artikel staat ook in de Pootjes Podcast op Youtube en Spotify!)
Mensen en dieren bestaan voor zo’n 70% uit water. Geen wonder dat je vaak hoort dat je goed moet drinken. Dit geldt ook voor (huis)dieren! Het staat zelfs wettelijk vastgelegd in de vijf vrijheden dat dieren vrij moeten zijn van dorst. Maar waarom eigenlijk?
Water als…
Water is belangrijk voor bijna iedere belangrijke lichaamsfunctie. Een aantal belangrijke zijn:
- Transportmiddel: water is een belangrijk transportmiddel voor voedingsstoffen. Tussen cellen, maar ook in de lichaamscellen. Voldoende water in het lichaam zorgt dus voor een goed transport van waardevolle stoffen.
- Hulp bij de vertering: water is nodig om de vertering goed te laten verlopen. Daarnaast gaan de voedingsstoffen vanuit het voedsel via het bloed (dat ook voor meer dan 90% uit water bestaat) je lichaam in.
- Middel om af te koelen: water is een belangrijk middel om af te koelen wanneer een dier het te warm krijgt. Een hond gaat dan bijvoorbeeld meer hijgen en paarden gaan zweten. Wanneer er in het lichaam verbranding van energie plaatsvindt wordt de vrijgekomen warmte ook meteen verdeeld over het vocht. (Meer over afkoelen lees je in het juni-nummer 2022)
- Beschermlaag: om verschillende organen en andere lichaamsdelen zit een beschermende waterlaag. De gewrichten en spieren bevatten ook wat vocht, wat als smeermiddel werkt om alles soepel te laten bewegen.
Uitdroging
Uitdroging betekent dat er meer water uit het lichaam gegaan is dan erbij gekomen is. Dat kan vervelende gevolgen hebben, zeker als het om grote hoeveelheden vocht gaat of langer aanhoudt. Zo kunnen organen minder goed functioneren, spieren niet normaal werken en de balans aan elektrolyten niet goed meer zijn. Ernstige uitdroging kan dodelijk zijn.
Hoe verliezen dieren water?
Het opnemen van water gebeurt door te drinken en te eten. Het vocht verlaat het lichaam door te:
- Plassen
- Ademen
- Hijgen
- Zweten (de meeste dieren kunnen echter niet zweten)
Tekenen van acute uitdroging
- Sloomheid en vermoeidheid
- Ingevallen ogen
- Droge slijmvliezen
- Gebrek aan eetlust
- Eventueel hijgen
- Minder elastische huid. Dit kun je testen door wat huid op te tillen en weer los te laten. Als de huid snel en makkelijk terugveert is dat een goed teken. Gebeurt dit langzaam en stroef, dan kan dat een teken van uitdroging zijn.
Op de langere termijn kan uitdroging ook nadelige gevolgen hebben, waardoor er bijvoorbeeld organen beschadigen.
Hoe zorg je dat je dier voldoende vocht binnen krijgt?
Het spreekt voor zich dat je altijd voldoende vers drinkwater aan moet bieden aan je dieren. Als je dier niet veel drinkt wil het wel eens helpen om het water meerdere keren per dag te verversen en meerdere waterbakken neer te zetten. Maar als je dier dan nog steeds niet echt goed drinkt kan het raadzaam zijn om nog wat meer te doen dan dat. Voor ieder dier een tip:
- Knaagdieren en konijnen: geef, verdeeld over de dag, regelmatig een stukje vochtige groente of fruit. Denk hierbij aan een schijfje komkommer, een blad andijvie of een stukje watermeloen. Heb je gevoelige dieren? Let dan wel op dat ze het goed verdragen en geen darmproblemen krijgen. Heb je overigens het idee dat je dieren nauwelijks drinken maar eten ze wel veel verse groenten, dan is dat niet zorgwekkend. In groenten zit namelijk veel vocht, zodat ze voor het grootste deel al voorzien zijn in hun vochtbehoefte.
- Katten: geef extra natvoer of KVV (compleet diepvriesvlees) bij en overweeg om een drinkfontein speciaal voor katten aan te schaffen. Sommige dieren drinken meer wanneer ze toegang hebben tot stromend water. Voor sommige katten kan het ook een verschil maken of hun waterbak op een rustige plek staat, of simpelweg wanneer het een ander type waterbak is.
- Honden: geef een deel van zijn voeding KVV in plaats van brokken, wel brokken in een beetje water of doe een klein scheutje van iets vloeibaars wat je hond lekker vindt in het drinkwater. Suggesties zijn havermelk of een klein beetje olie. Geef dan kleinere beetjes water per keer zodat het water niet blijft staan en vies wordt.
Risico’s
Sommige dieren lopen meer risico op uitdroging dan andere. Oude en zieke dieren hebben bijvoorbeeld meer water nodig. Dat is belangrijk, omdat de organen van een ouder dier wat minder goed functioneren. Zieke dieren hebben extra energie, voedingsstoffen en dus ook water voor transport nodig om goed te kunnen herstellen.
Heb je een hond die heel veel hijgt (bijvoorbeeld omdat hij een te korte snuit heeft of omdat hij veel energie verbruikt), dan verbruikt hij meer vocht. Maar ook hitte kan natuurlijk heel snel zorgen voor uitdroging, omdat een dier zichzelf afkoelt met vocht door extra te hijgen, ademen of zweten. Dat geldt niet alleen voor honden, maar voor alle dieren.
Let ook op bij katten. Zij eten van nature een groot deel van hun benodigde waterbehoefte met hun prooien op, waardoor ze vaak niet echt veel drinken. Wat doen wij? Wij geven ze als hoofdvoeding droge brokjes met de verwachting dat onze katten toch wel drinken als ze dorst krijgen. Dat is helaas niet altijd het geval, waardoor ze gezondheidsproblemen kunnen krijgen, zoals nierproblemen of diabetes. Het is dan ook heel goed om je kat iedere dag wat natvoer of KVV (verse vleesvoeding) bij te geven, want dit bestaat voor het grootste deel uit vocht. Hierdoor past het beter bij de natuurlijke voedingswijze van een kat dan droge brokjes.
Voor leden van het E-magazine hebben we nog meer water-gerelateerde content, waaronder de het communityboard en de water-quiz!
Door lid te worden van het E-magazine Beestenplein lees je iedere week nieuwe artikelen over dieren en natuur en krijg je gratis toegang tot de KIDS-edities. Daarnaast help je ons andere goede dierendoelen te helpen, onze eigen caviaopvang Caviaplein te onderhouden en ons welzijnscentrum te laten groeien. Zo kunnen we samen nog meer dieren helpen. En abonnees krijgen altijd korting in de webshop!
